بازگشت

آستانه ي ابو هاشم جعفري


داود بن قاسم فرزند اسحاق بن عبدالله بن جعفر بن ابي طالب عليه السلام كه نسب شريفش با سه واسطه به برادر مولاي متقيان علي عليه السلام، يعني جعفرطيار مي رسد و از طرف مادر نيز نسبت به محمد بن ابي بكر مي برد كه مادرش ام حكيم، دختر قاسم پسر محمد بن ابي بكر است شگفتا كه اين سلسله ي نوراني با اين كه جد



[ صفحه 110]



پدري شان محمد، فرزند خليفه بود اما همگي از شيعيان خالص مولا علي عليه السلام و از پيروان اولاد اطهار او هستند چنان كه جدشان محمد بن ابي بكر تا آخرين قطره ي خون، مدافع مولي علي عليه السلام بود و در اين راه نيز به شهادت رسيد.

داود بن قاسم را به ياد جد بزرگوارش جعفر طيار و شايد هم به خاطر جعفري مذهب بودنش، ابو هاشم جعفري مي خوانند و با اسم پدرش قاسم نيز كه والي يمن بود، «ابن قاسم» يا «داود بن قاسم» مي گويند.

او از شخصيتهاي مشهور طالبيان و از محدثان نامدار شيعيان مي باشد و محضر منور چهار امام بلكه پنج امام را درك كرده و از اصحاب امام رضا، امام جواد، امام هادي و امام حسن عسكري عليهم السلام شناخته مي شود و به روايت بعضي منابع به فيض بزرگ ديدار با امام مهدي عجل الله تعالي فرجه الشريف و زيارت بقية الله الاعظم نيز رسيده است، نقل مي كنند:

«ابو هاشم مردي فاضل و پرهيزكار و صريح اللسان بود و در گفتن حق هيچ باكي به دل پاكش راه نمي يافت و مجاهد افضل الجهاد - كه گفتن حرف حق در برابر سلطان ستمگر باشد - بود.» [1] .

به اهل بيت رسالت، علاقه اي فراوان داشت و كتابي



[ صفحه 111]



در اخبار و مدايح ائمة اطهار عليهم السلام نوشت و گويند هنگامي كه سر يحيي بن عمر بن يحيي (م 248) را در بغداد پيش محمد بن عبدالله بن طاهر، امير عراق و رئيس شرطه ها آوردند، برخلاف مردم كه گروه گروه پيش امير رفته و اين فاجعه بزرگ را به او تبريك گفته و او را فاتح مي خواندند، ابو هاشم جعفري بر امير وارد شد و گفت «اي امير! مردم درباره ي قتل كسي به تو تبريك مي گويند كه اگر پيامبر خدا زنده بود قتل او (شهادت فرزندش) را به پيامبر صلي الله عليه و اله و سلم تسليت مي گفتند.»

ابو هاشم احاديث فراواني از امام هادي عليه السلام و امام عسكري عليه السلام روايت كرده و چون پسرخاله ي امام صادق عليه السلام بود و روابط نزديكي با اهل بيت اطهار داشت اخبار فراواني درباره ي آنان به دست مي دهد، همه ي رجال نويسان شيعه وي را مورد اعتماد و مردي موثق دانسته و مي دانند و از او با صفاتي چون: عالم، عاقل، متقي، شريف و جليل القدر ياد مي كنند.

علامه شوشتري دام ظله از تاريخ بغداد نقل مي كند كه ابو هاشم جعفري را دستگير كرده و از بغداد به سامرا بردند و اين كار در سال 252 ق. بود تا اين كه خبر رسيد در سال 261 ق. درگذشته است. [2] .

ابو هاشم را پس از رحلتش در سامرا، كنار مزار امام حسن عسكري به خاك سپردند. [3] .



[ صفحه 112]




پاورقي

[1] اشاره به سخن معروف امام علي كه فرمود: افضل الجهاد كلمة حق عند سلطان جائر. ر. ك.: ميزان الحكمه، ج 2، ص 470.

[2] قاموس الرجال، ج 4، ص 256.

[3] دائرة المعارف تشيع، ج 1، ص 447.