همانطور كه در مباحث گذشته ذكر كرديم، خلفاي عباسي بر اساس روايات وارده از پيامبر و سائر ائمه عليهم السلام مي دانستند فرزند امام عسكري عليه السلام منهدم كننده ي بنيانهاي ظلم و ستم خواهد بود، از اين رو سعي در جلوگيري از تولد آن امام داشتند، و بر اين اساس امامان بعد از امام رضا عليه السلام اغلب در سن جواني به شهادت رسيدند، امام عسكري عليه السلام نيز در اين مورد از بقيه بيشتر مورد تهديد بود.

در بحث در مورد دورانهاي زندگي امام در زمانهاي معتز و مهتدي قصد آنان از شهادت امام را ذكر كرديم، ولي هر بار با دعاي امام خطر رفع مي گرديد، تا بالأخره معتمد عباسي آن حضرت را با سم به شهادت رسانيد.

امام بر اثر خوردن سم پانزده روز يا بيشتر در بستر بيماري بود، شيخ مفيد ابتداي بيماري ايشان را از اول ماه ربيع الاول سال 260 برشمرده است. [1] .

بعد از اعلام بيماري آن حضرت، خليفه ي عباسي براي در اختيار گرفتن اوضاع و اثبات مرگ طبيعي حضرت، گروهي از پزشكان و نيز قضات را نزد ايشان فرستاد تا نسبت قتل را از دامان خليفه پاك گردانند.



[ صفحه 28]



بر اساس آنچه مورخين نوشته اند سال وفات آن حضرت در سال 260 هجري، و در سن 29 سالگي ايشان بوده، اما در روز وفات آن حضرت اختلاف است و مشهور، هشتم ربيع الاول مي باشد.

پس از انتشار خبر درگذشت آن حضرت شهر سامرا يك پارچه عزادار شد، و بني هاشم و سران حكومتي و قضات و سائر مردم بر جنازه ي آن حضرت حاضر شدند، و خليفه ي وقت ابي عيسي بن متوكل را مأمور نماز بر آن حضرت نمود.