بازگشت

حسابرسي اعمال و پاسخگويي وجدان


انتظار ديگري كه امام حسن (عليه السلام) از شيعيان دارد، رسيدگي به اعمال و داشتن محاسبه در هر شبانه روز، و پاسخگويي وجدان اخلاقي است.

لازم است انسان در ابتداي هر روز نسبت به اعمال نيك و دوري از گناه با خود «مشارطه » و قرار دادي داشته باشد، و در طول روز مواظبت و «مراقبه » داشته باشد. و در پايان روز «محاسبه » و حسابرسي، و پاسخگويي به وجدان دروني خويش.

آنهايي هم كه مسئوليت هاي اجتماعي دارند، در مقابل مردم و جامعه مسئولند كه بايد پاسخگو باشند، علاوه بر اين در مقابل خداوند متعال، پيامبر اكرم (صلي الله عليه و آله و سلم) و وجدان خويش نيز بايد پاسخگو باشند.

ممكن است عده اي زرنگي را در آن بدانند كه از حسابرسي، و پاسخگويي فرار كنند و به نوعي طفره روند، ولي بايد بدانند كه هرگز چنين رفتاري هوشمندي و زرنگي بحساب نمي آيد، در همين زمينه است كه حضرت عسكري (عليه السلام) خردمندانه مي فرمايد: «اكيس الكيسين من حاسب نفسه و عمل لما بعد الموت [1] ; زيركترين زيركان (و هوشمندترين افراد) كسي است كه به حساب نفس خويش پردازد (و پاسخگوي خدا و وجدان خويش باشد) و براي پس از مرگ خويش تلاش نمايد».


پاورقي

[1] همان.