از مهم ترين و بارزترين ويژگي هاي مورد انتظار براي شيعيان و مؤمنان دو صفت نفساني تقوا و ورع است كه انسان را در مقابل انجام گناه و دوري از محرمات حفظ و تقويت مي كند، و در كنار آن دو، دو صفت والاي امانتداري و راستگويي است كه آنچنان اهميت دارد كه اساس نظم و انسجام و آرامش هر جامعه اي را مي توان با تقويت و ترويج اين اوصاف در ميان افراد جامعه پي ريزي نمود و مشكلات را حل و سعادت جوامع را تضمين نمود. امام حسن عسكري (عليه السلام) با تأكيد بر اوصاف فوق و برخي اوصاف ديگر خطاب به شيعيان خود مي فرمايد: «اوصيكم بتقوي الله و الورع في دينكم والاجتهاد لله و صدق الحديث و اداء الامانة الي من ائتمنكم من بر اوفاجر و طول السجود و حسن الجوار فبهذا جاء محمد (ص) صلوا في عشايرهم و اشهدوا جنائزهم وعودوا مرضاهم، و ادوا حقوقهم، فان الرجل منكم اذا ورع في دينه و صدق في حديثه و ادي الامانة و حسن خلقه مع الناس قيل هذا شيعي فيسرني ذلك; [1] شما را سفارش مي كنم به تقواي الهي و ورع در دين خود و كوشش در راه خدا، راستگويي و رد امانت به هر كه به شما امانت سپرد - خوب يا بد - و طولاني بودن سجده و خوب همسايه داري; چرا كه محمد (ص) براي اين ها آمده است. در گروههاي آنها (مخالفان) نماز بخوانيد (يعني در نماز جماعت شركت كنيد) و در تشييع جنازه آنها حضور داشته باشيد و بيمارانشان را عيادت، و حقوق آنان را ادا نماييد، زيرا اگر مردي (و فردي) از شما در دين خود ورع داشت و در سخنش راست گفت و امانت را رد كرد و اخلاقش با مردم خوب بود گفته مي شود اين شيعه است. پس من از اين (گفته) شادمان مي شوم.»

و در جاي ديگر فرمود: «المؤمن بركة علي المؤمن و حجة علي الكافر [2] ; مؤمن (و شيعه) بركتي براي مؤمن و (اتمام) حجتي براي كافر است.