از مجموع روايات معتبري كه در منابع و مدارك اهل تسنن آمده است، به خوبي استفاده مي شود كه «مردي از دودمان پيغمبر اسلام و اميرمؤمنان و زهراء دخت والا گهر پيغمبر (ص) كه از نسل امام حسين عليه السلام مي باشد، در بحراني ترين ايام دنيا كه جامعه ي بشري در زير بار ظلم و ستم ناله ي جانكاهش به آسمان مي رود و نجات دهنده ي دادگري را از خداوند مي خواهد به امر الهي آشكار گشته، و جهان را از مظالم بيدادگران مي رهاند، او ستمديدگان را آزاد و خداپرستان و مردم نيكوكار را از يك زندگي آرام بخشي كه تا آنروز جهان بخود نديده است، برخوردار مي كند.

حال اگر در ميان آن همه روايات معتبر چند حديث مبهم و نامأنوس و مخالف با مضامين روايات معتبر وجود داشته باشد، چنانكه در نظائر اين مورد مي گوئيم قابل اعتنا نيست و از درجه ي اعتبار ساقط است.

در شماره 4 گفتيم كه بالغ بر صد نفر از علماي واقع بين اهل تسنن تصريح كرده اند كه اين موعود بزرگ كسي جز پسر امام دوازدهم شيعيان نيست، حتي برخي از دانشمندان اهل تسنن كتاب هائي به نام «الائمة الاثني عشر» تأليف كرده و رسماً از امام دوازدهم با نام و نام پدرش حضرت عسكري و مادر گراميش و سال و محل ولادت آنحضرت سخن گفته اند.

در آن شماره گفتار شش تن از علماي معروف سني را با ذكر مأخذ نوشتيم و اينك براي اطلاع بيشتر خوانندگان به ذكر گفتار چند نفر ديگر آنان مبادرت مي ورزيم.

1ـ مورخ نامي عبدالملك عصامي مقيم مكه متوفي به سال 1111 در جلد چهارم «سمط النجوم العوالي» صفحه 138 به ترتيب ذكر ائمه طاهرين مي نويسد» امام محمد المهدي فرزند امام حسن عسكري بن علي النقي بن حسين بن علي بن ابيطالب رضي الله عنهم اجمعين! در روز جمعه نيمه شعبان سال 255 يا 256 متولد گرديد نام مادرش صيقل يا سوسن و گفته اند نرجس بوده است كنيه او ابوالقاسم، القابش: حجت و خلف صالح و قائم، و منتظر و صاحب الزمان و «مهدي» است كه از همه مشهورتر است، وقتي پدرش رحلت كرد او پنج ساله بود»

2ـ شيخ عبدالله مطيري شافعي در كتاب «الرياض الزاهرة في فضل آل بيت النبي و عترته الطاهره» نيز به ترتيب اسامي ائمه اطهار مي نويسد: امام دوازدهم فرزند (حسن عسكري) محمد قائم مهدي رضي الله عنه است كه در ميان ملت اسلام از پيغمبر و جدش علي (رض) و ساير پدران بزرگوارش روايات صريح درباره ي او رسيده است او قائم منتظر است كه در خبر صحيح نويد داده شده، او پيش از آنكه ظهور كند دو غيبت داشته است.

3ـ ابن حجر مكي متوفي سال 974 در صواعق المحرقه صفحه 124 مي نويسد: ابوالقاسم محمد الحجه، سن وي هنگام شهادت پدرش پنج سال بود در آن سنين كودكي خداوند حكمت را به او آموخت. او را قائم منتظر مي نامند.

4ـ جمال الدين عطاء الله متوفي سال 1000 در كتاب فارسي تاريخ خميس كه به نام وزير امير عليشير نوائي نوشته است مي نويسد:

كلام در بيان امام دوازدهم محمدبن الحسن عليهما السلام. تولد همايون آن درج ولايت در منتصف شعبان سنه 255 در سامره اتفاق افتاد، مادرش صيقل يا سوسن و قيل نرجس

5ـ صلاح الدين صفدي بسال 764هـ در شرح الدائرة بنقل ينابيع الموده شيخ سليمان حنفي، مي نويسد: مهدي موعود امام دوازدهم از ائمه اثني عشر است، اول آنها سيدنا علي است و آخر آنان مهدي رضي الله عنهم است.

6ـ شيخ الاسلام احمد جامي در قصيده اي كه به اين شعر ختم مي شود:



عسكري نور دو چشم آدم است و عالم است

همچو يك مهدي سپهسالار در عالم كجاست؟