عبادت كننده اي كه در طول زندگي از قوه تفكر و نيروي عقلاني خود بهره نگيرد، از اعمال معنوي و عبادتهاي خويش سود چنداني نخواهد برد؛ چرا كه ارزش و مراتب عالي اعمال، بستگي به معرفت هر شخص نسبت به معبود خود دارد و معرفت نيز حاصل نمي شود، مگر اينكه انسان با ديده ي عقل و انديشه و دلي بيدار در قدرت و شكوه لايزال آفريدگار هستي بنگرد و در زواياي حيرت انگيز و شگفت آور اين جهان باعظمت و آفريده هاي متنوعي كه در گستره ي اين عالم پهناور، طبق نظم خاص خود حركت مي نمايند و به دنبال اهداف خاصي سير مي كنند، بينديشد.

عبادتي كه توأم با معرفت باشد، هيچ گاه غرور آور نخواهد بود؛ بلكه هر چقدر شناخت و معرفت به معبود بالاتر رود، خضوع و تواضع در عبادت مضاعف گرديده، احساس لذت انس بيشتر خواهد شد و اينجاست كه عبادت كنندگان بامعرفت به همراه سرور و زينت عبادتگران، حضرت زين العابدين عليه السلام اين زمزمه را سر خواهند داد كه: «سبحانك ماعبدناك حق عبادتك؛ [1] .

معبودا! تو پاك و منزهي، ما حق عبادت تو را بجاي نياورديم.»

با توجه به اين نكات، گفتار خردمندانه حضرت عسكري عليه السلام را بايد به دقت به گوش جان سپرد كه فرمود: «ليست العبادة كثرة الصيام و الصلوة وانما العبادة كثرة التفكر في امر الله؛ [2] .

عبادت [كامل] به بسياري روزه و نماز نيست، همانا عبادت تفكر بسيار در امر خداوند است.»