نكند جاذبه ي عشق اگر كوتاهي

مي توان بار دو عالم به تن تنها برد



در اين كه چرا مجدد شيرازي از نجف به سامرا هجرت كرد؟ سخن زياد است و مي توان گفت، ميرزاي بزرگ از اين هجرت اهداف چندي را در نظر داشت از آن جمله است:

1 - اسكان شيعه در سامرا، با توجه به اين كه سامرا، مدفن عسكريين عليهماالسلام و منزل آن بزرگواران مي باشد و خيلي چيزها كه مورد علاقه و احترام شيعه است در آن جا قرار دارد، مرحوم ميرزا سعي كرد كه شيعيان در آن مكان، اسكان بيابند.

2 - تبليغ تشيع در نواحي عراق.

3 - تقريب بين شيعه و سني [1] .



[ صفحه 283]



4 - اجتناب از رياست و مرجعيت، در اين خصوص مي نويسند:

«او آن قدر از رياست و زعامت پرهيز داشت كه بارها سوگند ياد مي كرد كه هيچ گاه به فكرم خطور نمي كرد كه روزي مرجع ديني مردم باشم، حتي يكي از علل هجرت او از نجف به سامرا را دوري از نجف و از رياست و مرجعيت ذكر كرده اند» [2] .

5 - عشق اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام، به ويژه به حضرت عسكريين عليهماالسلام و مهر مهدي صلوات الله عليه دل ميرزا را به سوي سامرا معطوف داشته و وي را به آن ديار كشيد.