بازگشت

بي وفايي معتز نسبت به مستعين


با پيمان صلحي كه ميان مستعين و معتز از سوي محمد بن عبدالله بن طاهر امضا شد معتز به خلافت رسيد. مستعين به جانب واسط سفر كرد. معتز از او خواست به سامرا بازگردد و سعيد حاجب را به استقبال او فرستاد و فرمان قتل او را صادر كرد. سعيد در «قاطول» نزديك سامرا مستعين را ملاقات كرده، با بيرون كشيدنش از محمل بر او چند تازيانه زد و سرش را از بدنش جدا كرد و جسدش را در بين راه انداخت كه شماري از مردم او را دفن كردند و سعيد سرش را براي معتز فرستاد. وقتي سر مستعين را برايش بردند او مشغول بازي شطرنج بود و چون از بازي فارغ شد آن را طلبيد و مدتي بدان نگريست و سپس دستور دفنش را صادر كرد [1] .

درباره ي چگونگي قتل و نام قاتل مستعين اختلاف است. ولي مسلم اين است كه او به امر معتز به قتل رسيده است زيرا خليفه به مفاد صلح نامه وفادار نماند و برخلاف پيمانش دستور قتل او را صادر كرد. مجري اين طرح هم سعيد حاجب بوده است. از اين رويداد فهميده مي شود كه آنگاه كه پاي قدرت و حكومت در ميان باشد و حكومت بر پايه ي ايمان و اسلام نباشد، دستگاه حاكم نه تنها صالحان را از ميان برمي دارد بلكه دوستان و همفكران خويش را نيز قلع و قمع خواهد كرد تا به حكومت چند روزه اش آسيبي نرسد.


پاورقي

[1] تتمة المنتهي، ص 333.