يكي از حوادثي كه بعد از شهادت حضرت رخ داد پيدايش كساني است كه قايل شدند حضرت حسن بن علي عليه السلام از دنيا نرفته بلكه زنده و باقي، و مهدي زمانه است.

شيخ طوسي (ره) پس از بيان اين قول به رد آن مي پردازد و مي گويد يقينا حضرت عسكري عليه السلام از دنيا رفته است و دليل اين مطلب هم اخبار چندي است كه درباره ي شهادت حضرت ذكر كرديم [1] .

در كمال الدين شيخ صدوق (ره) آمده است كه واقفيه مدعي غيبت حضرت عسكري هستند؛ چرا كه آنها اصل غيبت را قبول دارند ولي در مصداقش جاهل هستند و مي گويند كه حسن بن علي عليه السلام مهدي زمانه است. پس وقتي وفات او صحيح باشد قول آنها باطل مي شود و سپس اخبار صحيحه اي نقل مي كند كه درباره ي فوت حضرت وارد شده و مي گويد اين اخبار دلالت دارد كه غيبت در فرزند او واقع مي شود نه در حضرت عسكري [2] .

در كتاب غيبت شيخ طوسي و در كمال الدين شيخ صدوق دهها حديث درباره ي شهادت حضرت و به تبع آن منتفي بودن حيات ايشان وجود دارد كه ما به ذكر برخي از آنها پرداختيم.

همچنين در كمال الدين و ديگر كتب، صدها حديث وارد شده كه مهدي زمانه دوازدهمين امام است و او همنام و هم كنيه ي رسول خدا صلي الله عليه و آله است. در كمال الدين در باب وقوع غيبت و اينكه قائم آل محمد حضرت حجت عليه السلام است از پيامبر اكرم و از يازده امام روايات بسياري وارد شده كه ما به ذكر چند نمونه مي پردازيم.

حضرت حسين بن علي عليه السلام فرمودند: قائم اين امت نهمين فرزند من است. او صاحب غيبت، و كسي است كه ميراث او را تقسيم مي كنند در حالي كه زنده است [3] .

بخش اخير اين روايت اشاره دارد به عملكرد جعفر كه مال برادرش را به عنوان وارث او، ميان خودش و مادر حضرت حجت تقسيم كرد.

امام صادق عليه السلام فرمودند: كسي كه به جميع ائمه عليهم السلام اقرار كند و حضرت مهدي عليه السلام را



[ صفحه 284]



انكار نمايد، مثل شخصي است كه جميع انبيا را قبول كرده و حضرت محمد صلي الله عليه و آله و نبوتش را انكار نمايد.

آنگاه به حضرت گفته شد يابن رسول الله، مهدي امت چه كسي است؟

حضرت فرمود: پنجمين امام بعد از امام هفتم، مهدي زمانه است. او از شما غايب مي شود و ذكر نام او براي شما حلال نباشد.

از حضرت علي النقي عليه السلام سؤال شد امام و جانشين بعد از حسن بن علي عليه السلام چه كسي است؟

حضرت گريه ي شديدي نمود و سپس فرمود: بعد از حسن بن علي عليه السلام فرزندش قائم بالحق المنتظر امام است. پس، از حضرت سؤال شد چرا او قائم ناميده شد؟ فرمود: زيرا او قيام مي كند بعد از آنكه ذكري از او به ميان نمي آيد و بعد از آنكه قايلان به امامتش مرتد گشته اند. سؤال شد چرا او را منتظر مي خوانند؟ حضرت فرمود: به دليل اينكه غيبت طولاني است كه در آن زمان مخلصان انتظار ظهور او را مي كشند و شك كنندگان او را انكار مي كنند و منكران ذكر او را به سخريه مي گيرند و در آن زمان موقعيت شناسان به تكذيبش مي پردازند و تعجيل كنندگان در امر ظهور هلاك مي گردند و حق باوران در آن زمان نجات پيدا مي كنند [4] از مجموع اين اخبار به دست مي آيد كه قول به مهدويت حضرت عسكري عليه السلام صحيح نبوده است. البته بايد متذكر شد كه اين وعده پس از مدتي منقرض شده اند.