آغاز فتنه ها
امام حسن عسكري عليه السلام قبل از فرا رسيدن شهادت، پيشگويي كرده بود كه در سال 260 (ه. ق) شيعيان من به تفرقه و چند دستگي دچار خواهند شد. ابوغانم كه خود اين روايت را نقل كرده مي گويد: در همان سال كه فرموده بود به شهادت رسيد و شيعيان و يارانش متفرق گشتند.
بعضي از آنان جعفر را امام دانستند، برخي با ديده ي شك به امامت جعفر نگريستند، برخي حيران مانده و امام اختيار نكردند و عده اي بر دين خود به توفيق الهي ثابت قدم ماندند. [1] .
در روايت ديگري آمده است كه امام حسن عسكري عليه السلام به احمد بن اسحاق مي فرمايد: «اي احمد! در آن زمان كه همه ي مردم در شك و ترديد به سر مي برند، حال شما چگونه است؟» [2] .
از اين گونه روايات و نظاير آن پيداست كه مخفي بودن امر ولادت حضرت مهدي عليه السلام و غيبت همزمان آن حضرت با شهادت پدر بزرگوارشان، راه را بر تفرقه افكنان و شبهه پراكنان درباره ي امامت باز گزارده، و تبليغات شيطاني حكومت ظلم، و تحركات عنادآميز دشمنان اهلبيت عليهم السلام، ايجاد فرقه هاي گوناگوني را باعث گشت.
[ صفحه 90]
مسعودي در اين باره گويد: شيعيان بعد از وفات حسن بن علي عليهماالسلام به بيست گروه تقسيم شدند. [3] .
پاورقي
[1] كفاية الأثر، صفحه ي 326.
[2] بحارالانوار، جلد 50، صفحه ي 335، به نقل از عيون المعجزات.
[3] مدرك پيشين، صفحه ي 336، به نقل از مروج الذهب.
در پاورقي همين صفحه به تعدادي از اين فرقه ها اشاره شده است.