نخاس دهقان، [1] يكي از وكلا و ياران [2] آن حضرت و نزد شيعيان در بغداد از معتمدان بود، چنان كه امام عسكري عليه السلام در نامه ي خود به اسحاق بن اسماعيل، بدو اشاره كرده و فرموده است: «و هنگامي كه به بغداد رسيدي آن را براي دهقان بخوان كه او وكيل مورد اعتماد ماست و كسي است كه حقوق ما را از دوستدارانمان دريافت مي كند» [3] .

بعدها او به گمراهي و انحراف كشيده شد و به امام هادي و عسكري عليهماالسلام نسبت دروغ مي داد و اموالي را كه نزد او بود به ملكيت و تصرف خويش در مي آورد. كينه ي او به امام عسكري عليه السلام و روي گرداني او از آن حضرت به قدري فزوني يافت كه بيت المالي را - كه پس از ابن راشد بدو سپرده شده بود - به آتش كشيد. امام عليه السلام از او بيزاري جست و شب تا صبح وي را نفرين نمود تا سرانجام خداوند به دعاي امام عسكري عليه السلام جان او را گرفت و بدين ترتيب، او با در پيش گرفتن



[ صفحه 311]



راه انحراف و غلو در مذهب، كليه ي خدماتي را كه به امام عسكري عليه السلام كرده بود، نابود ساخت.

در اين جا مواردي را كه بر انحراف وي دلالت دارد از نظرتان مي گذرانيم: