امام حسن عسكري (ع) دراين دوره با استفاده از روش تبليغ حقايق ديني و معرفتي اسلام حقيقي، مي كوشد با تفرقه و فرقه سازي برخورد كند. ايشان براي جلوگيري از كشتار مسلمانان كه در قالب دين و مذهب صورت مي گرفت، از همراهي با اين قيام ها خودداري كرد؛ زيرا اين قيام ها هرچند كه به ظاهر عليه ظلم و ستم خلفا و امرا بوده است، ولي به كارگيري پوشش مذهب براي كشتار مردم و ايجاد تفرقه در ميان مسلمانان و آسيب به اتحاد و وحدت آنان موجب مي شد تا كشتارهاي مردمان رنگ ديني و مذهبي پيدا كند.

امام از آن كه بر پايه اصل اساسي تقيه، از روشن كردن موضع گيري خود ابا داشت، لذا نمي توان تحليل دقيقي از رخدادها و موضع گيري هاي ايشان ارايه نمود؛ ولي با اين همه مي توان از شيوه كلي و اصول اساسي بينشي و نگرشي ايشان اين نكته را به دست آورد كه آن حضرت با هر گونه فكر و كاري كه وحدت امت را به خطر مي انداخت مخالف بود و بر يگانگي و اتحاد ميان مسلمانان تاكيد مي كرد. با آن كه با دولت عباسي مخالفت مي ورزيد ولي شيوه ي عملي خود را چنان قرار داده بود تا به هر نحو ممكني همه مسلمانان از امنيت و عدالت بهره مند شوند. خواندن نماز باران براي اين كه مسلمانان از خطر عمومي خشكسالي در امان بمانند به يك معنا نگرش وحدت نگر ايشان را نشان مي دهد. به نظر ايشان هرچند كه اين درخواست از سوي خليفه صورت گرفت ولي از آن جايي كه منافع مسلمانان حفظ مي شد در انجام آن كوتاهي نكرد و نخواست تا با فرار از آن، مردم را در رنج افكند.

سياست هاي حاكمان اين دوره همانند همه دوره هاي اموي و عباسي مبتني بر حذف مخالفان بود. از اين رو نسبت به همگان چه آناني كه در پي كسب قدرت در داخل خاندان عباسي دست به قيام مي زدند و چه گروه هاي بيروني از علويان و خوارج و يا فرقه هاي ديگر مذهبي، قتل و كشتار جمعي و نسل كشي، اصل اساسي در سياست آنان بود. از اين رو امام (ع) مي بايست راهي را در پيش مي گرفت كه هم از آسيب دشمن در امان بماند و هم به فعاليت هاي فكري و فرهنگي خود در راستاي اسلام اصيل بپردازد. اسلامي كه مخالف هرگونه تفرقه، بيداد و ستم ورزي از سوي هركس و هر مقامي بود عباسيان مي دانستند كه امامان شيعي هرگز موافق حكومت ايشان نيستند و همواره آنان را ظالم و ناحق و باطل مي دانند. از اين رو نسبت به همه امامان با سخت گيري برخورد مي كردند. اين سخت گيري و خفقان در اين دوره اوج بيشتري گرفت. افزايش اميد به آمدن منجي موجب شد تا امامان در حصار بيشتري قرار بگيرند. اين فشار در عصر امام حسن عسكري تشديد شد و آن حضرت در زندان و پادگان به صورت بازداشت خانگي قرار گرفت.