اين مقاله در كتاب تصوير امامان شيعه در دائرة المعارف اسلام به دست حسين مسعودي به فارسي ترجمه شده و محمد رضا جباري آن را در همان كتاب نقد و بررسي كرده است. به علت وجود برخي اشكالات و كاستي ها در ترجمه ي اين مقاله در كتاب مزبور، (اين مقاله حاضر به اطلاع ناقد محترم استادگرامي جناب آقاي دكتر محمدرضا جباري رسيده است.) اين مقاله را بار ديگر در اينجا مورد نقد و بررسي قرار داديم. سعي برآن بود كه نكاتي افزون بر كتاب تصوير امامان شيعه در دائرة المعارف اسلام را مطرح كنيم. يكي از ضعف هاي كتاب تصويرامامان شيعه در دائرة المعارف اسلام اين است كه اطلاعاتي درباره مؤلف مقاله ارائه نكرده است.

يكي از ايراداتي كه ناقد به الياش وارد كرده است اين است كه الياش وفات امام (عليه السلام) را به اشتباه ماه رجب دانسته است؛ در حالي كه به دليل شباهت نگارش ربيع الاول با رجب در زبان انگليسي (Radjab - Rabi 1) مترجم و به تبع منتقد به اشتباه افتاده و تاريخ وفات امام (عليه السلام) را ماه رجب دانسته است، در حالي كه الياش آن را ماه ربيع الاول مي داند. [1] .

در نقد و بررسي اين كتاب نكات قابل توجهي نيز دارد كه در نقد حاضر از آن نكات استفاده كرده ايم. يكي از نكاتي كه ناقد به درستي به آن اشاره كرده اين است كه تعصبات ضد شيعي در نگاشته ي الياش محسوس نيست و الياش بيشتر از منابع كهن شيعي، منابع كهن تاريخي و كتب فرقه نگاري استفاده كرده است. [2] .

چنانكه ناقد تذكر داده، بايد توجه داشت كه الياش در اين مقاله كوتاه، به گوشه هايي از زندگاني امام عسكري (عليه السلام) پرداخته و به زواياي بسياري از جمله تبيين دوره حساس امامت آن حضرت و چگونگي رهبري شيعه، شيوه ها و راهكارهاي ارتباطي آن حضرت با شيعيان در نقاط دور و نزديك، نقش ايشان در آماده سازي شيعه براي ورود به عصر غيبت [3] و تلاش براي اثبات ولايت فرزندشان حضرت مهدي (عج) و نشان دادن فرزندشان به خواص شيعه، توجه نكرده است. [4] .

بخش ديگري از حيات امام عسكري كه در مقاله مغفول مانده، كتب منسوب به امام عسكري (عليه السلام) يعني تفسير و المقنعه است كه در مورد آنها و انتسابشان به امام (عليه السلام) مي توان به كتاب حيات فكري و سياسي امامان شيعه (عليه السلام) (ص 558-560) رجوع كرد.