امام حسن عسكري عليه السلام در روز جمعه هشتم ربيع الثاني سال 232 هجري قمري در مدينه منوره چشم به جهان گشود. پدر بزرگوار آن حضرت امام هادي عليه السلام و مادر مكرمه اش بانوي عارفه ايست كه به نام هاي «سليل»، «حديثه» و «سوسن» خوانده مي شود. [1] .

مدت امامت امام حسن عسكري عليه السلام شش سال بود كه از سال 254 هجري قمري شروع و در سال 260 با شهادت آن حضرت پايان يافت. امام حسن عسكري عليه السلام در طول مدت زندگاني و به ويژه در دوران امامت خويش به واسطه ي مبارزه با طاغوت هاي زمان در تبعيد و زندان و تحت نظر به سر مي برد و سرانجام در هشتم ربيع الثاني سال 260 و در 28 سالگي در شهر سامراء و توسط احمد معتمد، پانزدهمين خليفه عباسي به طرز مرموزي مسموم و به شهادت رسيد. [2] .

زندگي آن حضرت در دوران شش تن از خلفاي ستمگر عباسي سپري شد كه به ترتيب جعفر متوكل، محمد منتصر، ابوالعباس احمد مستعين، ابو عبدالله معتز، محمد مهتدي و احمد معتمد مي باشد.

از آنجايي كه امام عسكري عليه السلام را در محله عسكر ـ كه محل سكونت سپاهيان ترك عباسي بود ـ جاي داده بودند به آن حضرت عسكري مي گويند.

حضرت حجة بن الحسن امام زمان عليه السلام يگانه فرزند و جانشين امام حسن عسكري عليه السلام است كه بعد از آن حضرت سكاندار كشتي ولايت و امامت گرديد و امروزه آفتاب وجودش در پشت پرده ي غيبت قرار گرفته است و به اراده ي خداوند متعال ظهور نموده و جهان را با نور وجودش پر از عدل و داد خواهد ساخت.

در مورد امامت امام عسكري عليه السلام روايات متعددي از ائمه معصومين عليهم السلام نقل شده است كه يكي از آن روايات چنين است: يحيي بن يسار قنبري مي گويد: امام هادي عليه السلام چهار ماه قبل از شهادت خويش به فرزندش امام حسن عسكري عليه السلام وصيت كرد و به امامت و خلافت او اشاره نمود و در آن حال مرا به همراه عده اي از دوستان و شيعيان بر آن گواه گرفت. [3] .

در اين نوشتار فرازهايي از ويژگي هاي برجسته ي فردي و اجتماعي آن حضرت را مي خوانيم: