بازگشت

خوف شديد از خداوند متعال حتي در كودكي

روزي بهلول، امام حسن عسكري عليه السلام را - زماني كه كودك بودند - در كنار كودكان ديگر ديد؛ ولي حال آن حضرت را منقلب ديد كه گريه مي كرد. بهلول فكر كرد كه گريه ايشان به اين خاطر است كه كودكان ديگر وسايل بازي دارند؛ ولي ايشان وسايل بازي ندارند. نزديك ايشان آمد و عرض كرد: مي خواهيد براي شما از آن وسايل بازي فراهم كنم؟! امام حسن عسكري عليه السلام به بهلول فرمودند: يا قَلِيلَ العَقلِ! ما لِلَعْبٍ خُلِقْنا؛ اي كم عقل! ما كه براي بازي آفريده نشده ايم.

بهلول پرسيد: پس براي چه چيزي آفريده شده ايم؟ امام حسن عسكري عليه السلام جواب فرمودند: براي علم و عبادت.
بهلول پرسيد: به چه دليل براي علم و عبادت آفريده شده ايم؟ ايشان جواب فرمودند: چون كه خداوند متعال در قرآن كريم مي فرمايد: أَفَحَسِبْتُمْ إِنَّما خَلَقْناكُمْ عَبَثاً وَإِنَّكُمْ إِلَيْنا لا تُرْجَعُونَ؛ آيا مي پنداريد كه شما را بيهوده آفريده ايم و شما به ما بازگشت نمي كنيد.(1)

بهلول گفت: از شما تقاضا مي كنم كه مرا موعظه و نصيحت كنيد. امام حسن عسكري عليه السلام با خواندن اشعاري او را موعظه كرد و در هنگام موعظه حالشان مُنقلب شده و از حال رفتند. وقتي حالشان خوب شد، بهلول عرض كرد: با اين كه شما در سنين كودكي هستيد و گناهي هم نداريد، چرا اين گونه از خود بيخود شديد؟ امام حسن عسكري عليه السلام فرمودند: اي بهلول! اين سخن را نگو، من مادرم را ديدم كه با هيزم هاي بزرگ آتش روشن مي كرد؛ ولي همين هيزم هاي بزرگ را با هيزم هاي كوچك روشن مي كرد و آتش مي زد، من مي ترسم كه از هيزم هاي كوچك دوزخ شوم!
بهلول گفت: پسر جان! شما را شخصي حكيم و آگاه مي بينم، مرا به طور مختصري موعظه كن.
امام حسن عسكري عليه السلام اين اشعار عبرت انگيز را به عنوان موعظه براي بهلول خواندند:
أَرَي الدُّنْيا تَجَهَّزَ بِانْطِلاقِ
مُشَمَّرَهً عَلي قَدَمٍ وَساقِ
فَلَا الدُّنْيا بِباقِيَهٍ لِحَيٍ
وَلا حَيٌّ عَلَي الدُّنْيا بِباقِ
كَأَنَّ المَوْتَ وَالحَدْثانَ فِيها
إِلي نَفْسِ الفَتي فَرَساً سُباقِ
فَيا مَغْرُورُ بِالدُّنْيا رُوَيْداً
وَمِنْها خُذْ لِنَفْسِكَ بِالْوِثاقِ
دنيا را مي نگرم كه آماده گذشتن و رفتن است و پاچه هايش را بالا زده و با شتاب حركت مي كند.
نه دنيا براي زنده، پايدار است و نه زنده براي دنيا باقي است.
گويي مرگ و حوادث ناگوار در دنيا، همچون اسب سبقت گيرنده به سوي (گرفتن) جان جوان مي دَوَد.
پس اي مغرور و دلباخته دنيا! آرام بگير و از دنيا براي آخرتت توشه اي استوار برگير.(2)

***

1) سوره مؤمنون، آيه 115.
2) محمدي اشتهاردي، نگاهي بر زندگي امام حسن عسكري عليه السلام، ص 18.