از آن جايي كه غايب شدن امام و رهبر هر جمعيتي، يك حادثه غير طبيعي و نامأنوس است، و باور كردن آن و نيز تحمل مشكلات ناشي از آن، براي نوع مردم دشوار مي باشد، پيامبر اكرم و امامان معصوم عليهم السلام به تدريج مردم را با اين موضوع (يعني غيبت امام زمان عجّل اللَّه تعالي فرجه الشريف) آشنا مي كردند و افكار را براي پذيرش آن آماده مي كردند.
اين تلاش در زمان امام هادي و امام حسن عسكري عليهما السلام جلوه بيشتري به خود مي گرفت؛ چون كه زمان تولّد و سپس غيبت امام زمان عليه السلام نزديك مي شد. امام هادي عليه السلام اقدامات و كارهاي خود را نوعاً توسط نمايندگان انجام مي داد و كمتر شخصاً با افراد تماس مي گرفت، اين قضيه در زمان امام حسن عسكري عليه السلام محسوس تر بود، چون ايشان از يك طرف با وجود تأكيد بر تولّد حضرت مهدي عليه السلام، او را تنها به شيعيان خاصّ خودشان نشان مي داد؛ و از طرف ديگر تماس شيعيان با امام حسن عسكري عليه السلام روز به روز محدودتر و كمتر مي شد، به طوري كه حتي در شهر سامرّا به مراجعات و مسائل شيعيان، از طريق نامه يا نمايندگان پاسخ مي فرمودند.
بدين ترتيب آنان را براي تحمل اوضاع و شرايط و تكاليف عصر غيبت و ارتباط غير مستقيم با امام دوازدهم عليه السلام آماده مي كرد، و اين درست همان روشي است كه امام زمان عجّل اللَّه تعالي فرجه الشريف نيز در زمان غيبت صغري در پيش گرفتند و شيعيان را به تدريج براي دوران غيبت كبري آماده ساختند.
اشاره كرديم كه گاهي برخي از شيعيان خاص، موفق به ديدار با حضرت مهدي عليه السلام در زمان كودكي ايشان شدند كه به چند نمونه از اين بزرگواران اشاره مي كنيم.