بازگشت

قداست فرشتگان از نسبت هاي ناروا


يوسف بن محمد و علي بن محمد بن سيّار به عنوان دو شاگرد به محضر امام حسن عسكري عليه السلام آمدند و آماده شدند تا از علم و كمال ايشان بهره مند شوند و مذاكره آن ها با امام عليه السلام به اين ترتيب شروع شد.
شاگردان پرسيدند: گروهي در نزد ما زندگي مي كنند و معتقدند كه هاروت و ماروت(1) دو فرشته اي هستند كه فرشتگان، آن دو فرشته را به هنگام افزايش گناه در بين انسان ها برگزيدند و خداوند آن ها را با فرشته ديگري به دنيا فرستاد، اين دو فرشته ستاره زهره را فريفتند و خواستند كه با آن ستاره زنا كنند و همچنين مي گويند كه اين دو فرشته شراب مي خورند و آدم مي كُشند و خداوند آن ها را در سرزمين بابل عذاب مي كند. ساحران از آن دو فرشته، فنّ سحر و جادو را فرا گرفتند و خداوند ستاره زهره را مسخ كرد.
امام حسن عسكري عليه السلام فرمودند: به خداوند (متعال) پناه مي برم از چنين نسبت هاي ناروا، فرشتگان در پرتو الطاف خداوند (متعال) معصوم و محفوظ از كفر و زشتي ها هستند، خداوند در قرآن مي فرمايد: «لا يَعْصُونَ اللَّهَ ما أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ ما يُؤْمَرُونَ»(2)؛ آن ها هرگز فرمان خدا را مخالفت نمي كنند و آنچه را فرمان داده شده اند (به طور كامل) اجرا مي كنند.
سپس ايشان چند آيه ديگر مانند آيه 19، 20، 27 و 28 انبيا و 109 يوسف را خواندند كه همه آن ها بيان گر عصمت فرشتگان است، آن گاه فرمودند: خداوند اين فرشتگان را جانشينان خود در زمين قرار داد، آن ها در دنيا همانند پيامبران و امامان عليهم السلام هستند، آيا هيچ كدام از پيامبران و امامان عليهم السلام آدم مي كشند و يا زنا مي كنند و يا شراب مي نوشند؟ (خير اين ها پاك هستند و هرگز به اين گناهان آلوده نمي شوند)
آيا نمي دانيد كه خداوند دنيا را خالي از پيامبر يا امام از جنس بشر نكرده است، مگر خداوند نمي فرمايد: «وَما أَرْسَلْنا مِنْ قَبْلِكَ إِلّا رِجالاً نُوحِي إِلَيْهِمْ مِنْ أَهْلِ القُري (3)؛ «ما قبل از تو نفرستاديم، جز مرداني از آبادي ها را كه به آن ها وحي مي كرديم.
خداوند (متعال) در اين آيه خبر مي دهد كه فرشتگان را به سوي زمين به عنوان اين كه پيشوايان و حاكمان زمين شوند، نفرستاده؛ بلكه آن ها را به سوي پيامبران (براي رساندن وحي) فرستاده است.
شاگردان گفتند: بنابراين ابليس، فرشته نيست. امام حسن عسكري عليه السلام فرمودند: نه، بلكه او از جنّيان است، آيا نشنيده ايد كه خداوند مي فرمايد: «وَإِذْ قالَ لِلْمَلآئِكَهِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلاّ اِبْلِيسَ كانَ مِنَ الْجِنِّ»(4)؛ به ياد آريد زماني را كه به فرشتگان گفتيم، بر آدم سجده كنيد، آن ها همگي سجده كردند، جز ابليس كه از جنّ بود.
جدّم از اميرالمؤمنين علي عليه السلام و ايشان هم از رسول خداصلي الله عليه وآله وسلم نقل كرد كه فرمودند: خداوند آل محمدعليهم السلام و پيامبران و فرشتگان مقرّب را برگزيد و گزينش خداوند نبود مگر بعد از آن كه به حال آن ها آگاهي داشت كه از ولايت و سيطره فرمان خداوند خارج نمي گردند و از حريم عصمت بيرون نمي روند و به آنان كه سزاوار عذاب الهي هستند نمي پيوندند.
شاگردان پرسيدند: براي ما روايت كرده اند هنگامي كه رسول خداصلي الله عليه وآله وسلم به امامت اميرالمؤمنين علي عليه السلام تصريح كردند، امامت ايشان را بر جماعت هاي گوناگون از فرشتگان عرضه نمود، (بعضي از) آن ها امامت ايشان را نپذيرفتند و بر اثر اين گناه به صورت قورباغه مسخ شدند.
امام حسن عسكري عليه السلام فرمودند: به خداوند (متعال) پناه مي برم كه چنين دروغ هايي را به ما نسبت مي دهند، فرشتگان مانند پيامبران خدا هستند و فرشتگان رسولان خدايند، آيا در اين صورت از پيامبران كُفر به خداوند سر مي زند؟ شاگردان گفتند: نه، امام حسن عسكري عليه السلام فرمودند: همچنين از فرشتگان هم كفر سر نمي زند، شأن فرشتگان عظيم و مقامشان ارجمند است و از اين نسبت هاي ناروا به دور مي باشند.(5)

***

1) نام اين دو فرشته در آيه 102 سوره بقره آمده است.
2) سوره تحريم، آيه 6.
3) سوره يوسف، آيه 109.
4) سوره كهف، آيه 50.
5) محمدي اشتهاردي، نگاهي بر زندگي امام حسن عسكري عليه السلام، ص 62.