بازگشت

نامه امام حسن عسكري عليه السلام به ابن بابويه قمي رحمه الله


امام حسن عسكري عليه السلام نامه اي براي شيخ بزرگوار، علي بن حسين بن بابويه(1) كه مرقدش در قم مي باشد نوشتند كه ترجمه آن نامه به اين شرح است:
بسم اللَّه الرحمن الرحيم
«حمد و سپاس مخصوصِ پروردگار جهانيان است، و عاقبت نيك براي پرهيزكاران مي باشد، و بهشت براي يكتاپرستان است، و آتش دوزخ براي منكران مي باشد و عدواني جز بر ستمگران نيست، و معبودي جز خداي يكتا نيست كه برترين آفريدگارهاست، و درود بر بهترين خلقش محمد و عترت پاك اوعليهم السلام.
امّا بعد: سفارش مي كنم تو را اي شيخ و معتمد و فقيه من، ابوالحسن، علي بن حسين قمّي! خدا تو را به آنچه مورد خشنودي اوست، موفق بدارد و در پرتو رحمتش فرزندان شايسته اي در نسل تو قرار دهد. (سفارش مي كنم تو را) به تقواي الهي و پرهيزكاري و برپا داشتن نماز و دادن زكات؛ زيرا نماز كسي كه زكات نمي دهد، قبول نمي شود.
و تو را سفارش مي كنم به بخشيدن لغزش هاي ديگران، فرو بردن خشم هنگام غضب، صله رحم، ايثار و همكاري با برادران ديني و كوشش در تأمين نيازهاي آن ها در هنگام سختي و آساني، تعقّل و خردمندي هنگام جهل و ناداني، دين شناسي و استواري در امور، فراگيري قرآن و پيوند معنوي با آن، خوش اخلاقي و دوري از همه زشتي ها و امر به معروف و نهي از منكر، خداوند متعال مي فرمايد: «لا خَيْرَ فِي كَثِيرٍ مِنْ نَجْواهُمْ إِلّا مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَهٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلاحٍ بَيْنَ النّاسِ، وَمَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ ابْتِغآءَ مَرْضاتِ اللَّهِ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْراً عَظِيماً»(2)؛ از بسياري از درگوشي (و جلسات محرمانه) آن ها خير و سودي نيست، مگر كسي كه (به اين وسيله) امر به كمك ديگران، يا كار نيك، يا اصلاح در ميان مردم كند، و هر كس براي خشنودي پروردگار چنين كند، پاداش بزرگي به او خواهيم داد.
و بر تو باد به نماز شب، همانا پيامبرصلي الله عليه وآله وسلم به علي عليه السلام چنين وصيت كرد: اي علي! بر تو باد نماز شب، بر تو باد نماز شب! و كسي كه نماز شب را سبك بشمرد، از ما نيست. به سفارش من عمل كن، و آنچه را (كه) به تو امر كردم، به همه شيعيانم امر كن، تا به آن عمل كنند.
و بر تو باد به صبر و انتظار فرج (امام مهدي عليه السلام)، همانا پيامبرصلي الله عليه وآله وسلم فرمودند: بهترين اعمال امّت من، انتظار فرج است. و همواره شيعيان ما در اندوه هستند، تا پسر من آشكار گردد؛ همان كه پيامبر اكرم صلي الله عليه وآله وسلم در مورد ايشان چنين بشارت داده است: او سراسر زمين را پس از آن كه پر از ظلم و جور شده، پر از عدل و داد كند.
اي شيخ من! و اي مورد اعتماد من، ابوالحسن! صبر كن و همه شيعيانم را به صبر و استقامت امر كن. همانا سراسر زمين از آن خداست، و آن را به هركس بخواهد (و شايسته بداند) واگذار مي كند و سرانجام (نيك) براي پرهيزكاران است.
و سلام بر تو و همه شيعيان ما، و رحمت و بركات خدا بر آن ها، و خدا براي ما كافي و نگهبانِ نيكي است، مولاي نيك و ياور نيكو مي باشد.(3)

***

1) علي بن حسين بن بابويه، معروف به «ابن بابويه قمّي» پدر بزرگوار شيخ صدوق رحمه الله است، در عصر خود پيشوا و فقيه و شخصيت مورد اعتماد مردم قم و ري بود، و در مقام ايشان همين قدر كافي است كه در توقيع (نامه) فوق، امام حسن عسكري عليه السلام ايشان را با عنوان «شيخ من، مورد اعتماد من، و فقيه من» ياد كرده است. ابن نديم مي نويسد: «ابن بابويه، دويست كتاب، تأليف نمود». وي به سال 329 ه.ق، در قم از دنيا رفت و علي بن محمد سمري (نايب خاص چهارم امام زمان عليه السلام) در بغداد، فوت ايشان را در همان لحظه كه فوت كرده بودند، خبر داد، اين مرد بزرگ، داراي مقام بسيار ارجمندي مي باشد، قبرش در قم نزديك اوّل خيابان چهارمردان، ناحيه چپ و داراي بارگاه مجلّل است و مؤمنين به زيارت قبر ايشان مي روند. انوار البهيّه (نگاهي بر زندگاني چهارده معصوم، شيخ عباس قمي، ص 496.
2) سوره نساء، آيه 114.
3) شيخ عباس قمي رحمه الله، نگاهي بر زندگاني 14 معصوم عليهم السلام، ترجمه انوار البهيّه، ص 498.