بازگشت

بخشش


كي ديگر از صفات بارز امام - عليه السلام - سخاوت و بخشش ايشان بود؛ ايشان بخشنده ترين و پربخشش ترين مردم بودند و وكلايي در بيشتر مناطق اسلامي تعيين فرموده بودند تا حقوق شرعيه را از مردم وصول كرده به فقيران، تهيدستان و درماندگان بدهند و با آنان عهد كرده بود كه اين اموال را در راه خير و حل اختلافات ميان مسلمين و ديگر موارد مفيد صرف كنند. يكي از موارد بخشندگي امام را مورخان چنين نقل كرده اند: «محمد بن علي بن ابراهيم بن امام موسي بن جعفر مي گويد: دستانمان خالي و روزگارمان سخت شده بود پدرم به من گفت: ما را نزد اين مرد - امام حسن عسكري - كه وصف بخشش و سخاوت او را شنيده ايم ببر، به او گفتم: آيا او را مي شناسي؟ گفت: او را نمي شناسم و تا كنون او را هرگز نديده ام. ما نيز به قصد ديدار امام راه افتاديم در ميانه راه پدرم گفت: چقدر خوب است كه ايشان به ما پانصد درهم عطا كند؛ دويست درهم براي پوشاك، دويست درهم براي خوراك (آرد) و يكصد درهم براي مخارج. من هم با خود گفتم: اي كاش! به من نيز سيصد درهم ببخشد؛ با صد درهم الاغي بخرم و با صد درهم مخارج خود را تأمين كنم و صد درهم ديگر را خرج پوشاك كنم و به سوي منطقه ي «جبل» بروم. هنگامي كه به خانه حضرت رسيديم غلام ايشان به سوي ما خارج شد و گفت: علي بن ابراهيم و فرزندش محمد داخل شوند، همينكه وارد شديم و بر حضرت سلام كرديم ايشان به پدرم گفتند: يا علي! چرا تا كنون نزد ما نيامده اي؟ آقاي من از اينكه شما را با اين حال ديدار كنم خجالت مي كشيدم. اندكي درنگ كرديم و سپس خارج شديم. غلام حضرت به دنبال ما آمد و به پدرم كيسه اي پول داد و گفت: اين پانصد درهم است؛ دويست درهم براي پوشاك، دويست درهم براي خوراك (آرد) و صد درهم براي مخارج. سپس كيسه ي ديگري به من داد و گفت اين سيصد درهم است صد درهم را براي الاغ خريدن خرج كن و صد درهم براي پوشاك و صد درهم براي مخارج. به سوي «جبل» نيز مرو بلكه به «سوراء» [1]روانه شو. محمد نيز راه سوراء را پيش گرفت و در آنجا وضع مالي او خوب شده از توانگران علوي گشت»[2]

***

1- سوراء: جايي كه گفته ميشود كنار بغداد است و خود بغداد نيز گفته شده است. معجم البلدان، ط دار صادر، ج 3، ص

2- كشف الغمه، ج 3، ص 2