از جالبترين فعاليتهاي سياسي امام عسكري - عليه السلام - تقويت و توجيه سياسي رجال مهم شيعه در برابر فشارها و سختيهاي مبارزات سياسي، در جهت حمايت از آرمانهاي بلند تشيع بود. از آنجا كه شخصيتهاي بزرگ شيعه در فشار بيشتري بودند، امام به تناسب مورد، هر يك از آنان را به نحوي دلگرم و راهنمايي ميكرد و روحيه آنان را بالا ميبرد تا ميزان تحمل و صبر و آگاهي آنان در برابر فشارها، تنگناها و فقر و تنگدستيها فزوني يابد و بتوانند مسئوليت بزرگ اجتماعي و سياسي و وظايف ديني خود را بخوبي انجام دهند . »محمد بن حسن بن ميمون» ميگويد: نامهاي به امام عسكري - عليه السلام - نوشتم و از فقر و تنگدستي شكوه كردم، ولي بعداً پيش خود گفتم: مگر امام صادق - عليه السلام - نفرموده كه: فقرا با ما بهتر از توانگري با ديگران است، و كشته شدن با ما بهتر از زنده ماندن با دشمنان ما است . امام در پاسخ نوشت :هرگاه گناهان دوستان ما زياد شود، خداوند آنها را به فقر گرفتار ميكند و گاهي از بسياري از گناهان آنان در ميگذرد. همچنان كه پيش خود گفتهاي، فقر با ما بهتر از توانگري با ديگران است. ما براي كساني كه به ما پناهنده شوند، پناهگاهيم، و براي كساني كه از ما هدايت بجويند، نوريم. ما نگهدار كساني هستيم كه (براي نجات از گمراهي) به ما متوسل ميشوند. هر كس ما را دوست بدارد، در رتبه بلند (تقرّب به خدا) با ماست، و كسي كه پيرو راه ما نباشد، به سوي آتش خواهد رفت (1) نمونه ديگر در اين زمينه نامهاي كه امام عسكري - عليه السلام - به «علي بن حسين بن بابويه قمي»، يكي از فقهاي بزرگ شيعه، نوشته است. امام در اين نامه پس از ذكر يك سلسله توصيهها و رهنمودهاي لازم، چنين ياد آوري ميكند :صبر كن و منتظر فرج باش كه پيامبر فرموده است: برترين اعمال امت من انتظار فرج است . شيعيان ما پيوسته در غم و اندوه خواهند بود تا فرزندم (امام دوازدهم) ظاهر شود؛ همان كسي كه پيامبر بشارت داده كه زمين را از قسط و عدل پر خواهد ساخت، همچنانكه از ظلم و جور پر شده باشد . اي بزرگمرد و مورد اعتماد و فقيه من! صبر كن و شيعيان مرا به صبر فرمان بده! زمين از آن خداست و هر كسي از بندگانش را كه بخواهد، وارث (حاكم) آن قرار ميدهد. فرجام نيكو، تنها از آنِ پرهيزگاران است. سلام و رحمت خدا و بركات او بر تو و بر همه شيعيان باد! (2)
***
1- ابن شهر آشوب، مناقب آل أبي طالب، قم، كتابفروشي مصطفوي، ج 4، ص 435 - علي بن عيسي الاربلي، كشف الغمّة، تبريز مكتبة بني هاشمي، 1381 ه'. ق، ج 211 ،3.
2- ابن شهر آشوب، همان كتاب، ج 4، ص 425 - حاج شيخ عباس قمي، الأنوار البهية، مشهد، كتابفروشي جعفري، ص 161 - تتمة المنتهي، چاپ دوم، تهران، كتابفروشي مركزي، 1333 ه'. ق، ص 299 با اندكي اختلاف در الفاظ . با توجه به اين كه شهادت امام عسكري - عليه السلام - در سال 260 و در گذشت علي بن حسين بابويه در سال 329 يعني 69 سال پس از شهادت حضرت عسكري رخ داده، برخي، نگارش چنين نامهاي را با عناويني مانند: بزرگمرد و فقيه و مورد اعتماد من، از طرف امام به وي كه در آن زمان جواني بيست ساله بوده، بعيد شمردهاند، مگر آنكه بگوييم: وي در عين جواني از نظر فضيلت و شخصيت معنوي در چنان رتبه والايي قرار داشته كه شايسته ذكر چنين القابي بوده است )تاريخ الغيبة الصغري، محمد صدر، الطبعة الأولي، بيروت، دار التعارف للمطبوعات، 1392 ه'. ق، ص 196 .)