بازگشت

فرشتگان، فرستادگان الهي


طبرسي از ابويعقوب يوسف بن محمد بن زياد و ابوالحسن علي بن محمد بن يسار روايت كرده كه: «گفتند: به امام حسن، والد مكرم قائم عليه السلام عرض كرديم: در منطقه ي ما گروهي ادعا مي كنند كه هاروت و ماروت دو فرشته اند كه چون گناهان فرزندان آدم افزون شد خداوند آن دو را برگزيد و همراه فرشته اي ديگر به زمين فرستاد. آن دو فرشته شيفته ي زني شدند و خواستند با او زنا كنند و شراب نوشيدند و نفس محترمه را كشتند. خداوند آن دو را در بابل عذاب و شكنجه مي كند و ساحران از آن دو، سحر مي آموزند، و خداي سبحان آن زن را مسخ و به ستاره ي زهره مبدل كرد. امام عليه السلام فرمود: حاشا كه چنين باشد. فرشتگان الهي با لطف او معصوم از گناه و مصون از كفر و اعمال ناروا هستند. خداي - عز و جل - فرمود: (لا يعصون الله ما أمرهم و يفعلون ما يؤمرون) [1] و نيز فرمود: (و لله من في السموات و الأرض و من عنده [يعني فرشتگان] لا يستكبرون عن عبادته و لا يستحسرون يسبحون الليل و النهار و لا يفترون) [2] ؛

و درباره ي فرشتگان فرموده است: (بل عباد مكرمون لا يسبقونه بالقول و هم بامره يعملون) [3] تا آن جا كه فرمود: «مشفقون». خداوند اين فرشتگان را جانشينان خود در زمين قرار داده و آنها در دنيا، همچون پيامبران و ائمه هستند. آيا از پيامبران، قتل نفس و زنا و شرابخواري سر مي زند؟ آن گاه فرمود:

آيا نمي داني كه خداوند هيچ گاه دنيا را از پيامبر و يا امامي از جنس بشر تهي نگذاشته است؟ آيا نفرمود: (و ما أرسلنا قبلك من رسلنا [يعني به سوي آفريدگان] إلا رجالاً نوحي اليهم من أهل القري) [4] و اعلام فرموده كه او فرشتگان را بدين سبب به زمين نفرستاده كه امام و فرمانروا باشند بلكه آنها به سوي پيامبران الهي فرستاده شده اند؟ گفتند: ما به حضرت عرض كرديم: بنابراين ابليس فرشته نيست؟ حضرت فرمود: خير، بلكه ابليس از جن است. آيا نشنيده ايد كه خداي متعال مي فرمايد: (و إذ قلنا للملائكه اسجدوا لآدم فسجدوا إلا ابليس كان من الجن) [5] و بدين ترتيب، ابليس را از جنس جن مي خواند. هم او فرموده است: (و الجان خلقناه من قبل من نار السموم) [6] سپس حضرت فرمود: پدرم از جدم از رضا عليه السلام از پدرش از پدرانش از علي عليهم السلام از رسول خدا صلي الله عليه و آله برايم روايت كرد: خداوند ما خاندان محمد صلي الله عليه و آله، و پيامبران و فرشتگان مقرب را برگزيد، چرا كه مي دانست آنان نافرماني نمي كنند تا به واسطه ي آن از تحت ولايت خداوند خارج شوند و از حيطه ي مصونيت او در آيند و در زمره ي آن دسته كه سزاوار عذاب او هستند قرار گيرند.

گفتند: به حضرت عرض كرديم: برايمان روايت شده هنگامي كه رسول خدا صلي الله عليه و آله به امامت علي - صلوات الله عليه - تصريح فرمود، ولايت او را بر دسته هايي از فرشتگان عرضه كرد و آنها سر باز زدند و خداوند آنها را به صورت قورباغه در آورد. فرمود: حاشا از چنين چيزي! اينان بر ما دروغ مي بندند. فرشتگان همانند پيامبران، فرستادگان الهي به سوي مردمند. آيا آنان به خدا كفر مي ورزند؟! عرض كرديم: خير. فرمود: فرشتگان نيز همين گونه اند! مقام فرشتگان والا است و منزلتي بس ارجمند دارند» [7] .

***

[1] تحريم (66) آيه ي 6.
[2] انبياء (21) آيه ي 20.
[3] همان، آيه ي 26 - 27.
[4] يوسف (12) آيه ي 109.
[5] كهف (18) آيه ي 50.
[6] حجر (15)آيه ي 27.
[7] احتجاج، ج 2، ص 265.