بازگشت

معناي حديث، صعب مستصعب


صدوق به سند خود تا محمد بن عيسي بن عبيد از يكي از مردم مداين روايت كرده كه: «گفت: طي نامه اي، به ابومحمد عليه السلام نوشتم: از پدرانتان عليهم السلام برايمان نقل شده كه سخن شما صعب مستصعب [به ذات خود مشكل و فهم آن نيز دشوار] است هيچ فرشته مقربي و هيچ پيامبر و فرستاده اي و هيچ مؤمني كه خداوند ايمان او را آزموده باشد نمي تواند آن را نگاه دارد. وي گفت: پاسخ حضرت چنين آمد: معناي آن اين است كه فرشته آن را نگاه نمي دارد بدين جهت كه آن را به فرشته اي مانند خود منتقل مي سازد و هيچ پيامبري آن را نگاه نمي دارد براي اين كه به پيامبري چون خود، انتقال مي دهد و هيچ مؤمني نگاهدار آن نيست تا آن را به مؤمني مانند خويش منتقل نمايد. بنابراين معناي آن اين مي شود كه به جهت لذت و نشاطي كه از اين سخن در دل خويش احساس مي كند، آن را نگاه نداشته و به ديگري مي رساند» [1] .

***

[1] معاني الاخبار، ص 188، ح 1.