بازگشت

عثمان بن سعيد عمري


عثمان بن سعيد عمري از جمله وكلاي امام عسكري عليه السلام بوده است. شيخ طوسي وي را در رجال، گاهي از اصحاب و ياران امام هادي عليه السلام شمرده و مي گويد: «عثمان بن سعيد عمري با كنيه ي ابوعمر سمان كه به او «زيات» (روغن فروش) نيز گفته مي شود، از يازده سالگي به خدمت گزاري امام عليه السلام مشغول بوده و وكالت او از ناحيه ي حضرت، معروف است» [1] .

گاهي نيز وي را از اصحاب امام عسكري عليه السلام مي داند و مي گويد: «عثمان بن سعيد عمري زيات كه به او «سمان» نيز گفته مي شود، كنيه اش ابوعمرو است. وي جليل القدر، ثقه و وكيل آن حضرت بوده است» [2] .

شيخ طوسي وي را از نمايندگان مورد ستايش دانسته و او را ستوده و رواياتي در مدح و ستايش و مقام و منزلت وي نقل كرده است، از جمله: روايتي كه از جماعتي از ابومحمد هارون بن موسي از ابوعلي محمد بن همام اسكافي نقل كرده كه: «گفت: احمد بن اسحاق بن سعد قمي گفت: روزي خدمت ابوالحسن علي بن محمد (امام هادي) - صلوات الله عليه - رسيدم و عرض كردم: سرورم، گاهي حضور دارم و گاهي نيستم و هنگامي كه حضور دارم نمي توانم هر وقت كه بخواهم خدمت برسم [و اگر زماني موفق نشوم] سخن چه كسي را بپذيرم و به فرمان كه عمل كنم؟ آن حضرت - صلوات الله عليه - فرمود: اين ابوعمرو، ثقه و مورد اعتماد و امين است. آنچه را به شما بگويد از ناحيه ي من گفته و آنچه را به شما ابلاغ نمايد، از ناحيه ي من ابلاغ كرده است. پس از رحلت ابوالحسن (امام هادي) عليه السلام روزي خدمت فرزندش ابومحمد امام حسن عسكري رسيدم و آنچه را به پدر بزرگوارش گفته بودم به او عرض كردم. امام فرمود: اين ابوعمرو، ثقه و مورد اعتماد و امين و مورد اعتماد امام گذشته [امام هادي] و در زندگي و پس از مرگ من، مورد اعتماد من است. آنچه را به شما بگويد از ناحيه ي من گفته و آنچه را به شما ابلاغ كند از ناحيه ي من ابلاغ كرده است. سخن وي را بشنو و از او اطاعت نما، چرا كه وي مورد اعتماد و امين است» [3] .

در كتاب غيبت آمده است: «ابوالعباس احمد بن علي بن نوح سيرافي به سند خود از محمد بن اسماعيل حسني و علي بن عبدالله حسني نقل كرده كه گفتند: در سرمن رأي محضر ابومحمد حسن عسكري عليه السلام رسيديم و گروهي از دوستداران و شيعيان حضرت، نزد وي بودند. «بدر» خادم آن حضرت وارد شد و عرض كرد: مولاي من، جمعيتي خسته و پريشان در آستانه ي در قرار دارند. حضرت بدو فرمود: اينان دسته اي از شيعيان ما و از مردم يمن هستند. (گفتار آنان و نقل حديث بدين جا رسيد كه) امام حسن عسكري عليه السلام به بدر فرمود: برو و عثمان بن سعيد عمري را نزد من بياور، ديري نپاييد كه عثمان وارد شد. مولايمان ابومحمد عليه السلام بدو فرمود: اي عثمان، مي تواني بروي؛ زيرا تو وكيل و مورد اعتماد و امين بر مال خدا هستي و اموالي كه اين يمني ها با خود آورده اند از آنها بستان. [سپس سخن را ادامه داد] تا اين كه آن دو گفتند: جملگي عرض كرديم: اي سرور، به خدا سوگند، عثمان از برگزيدگان و نخبگان شيعيان تو است و ما را از جايگاه و مقام او نزد خودتان آگاه فرموديد و او وكيل و فرد مورد اعتماد شما بر اموال خداوند متعال است. حضرت فرمود: آري و گواه باشيد كه عثمان بن سعيد عمري، وكيل من و پسر او محمد، وكيل فرزندم مهدي شما است» [4] .

***

[1] رجال، ص 420.
[2] همان، ص 434؛ معجم رجال حديث، ج 11، ص 120.
[3] الغيبه، ص 215؛ جامع الرواه، ص 533؛ معجم رجال حديث، ج 11، ص 120.
[4] الغيبه، ص 215.