بازگشت

محمد بن عثمان بن سعيد عمري


وي يكي از با عظمت ترين وكلاي حضرت حجت عليه السلام و از نواب خاص آن بزرگوار بود. ارج و مقام او نزد شيعيان از خورشيد نيمروز روشن تر است. او حدود پنجاه سال امر وكالت حضرت را به عهده داشت [1] .

در اين كه او وكيل امام عسكري عليه السلام هم بوده يا نه؟ دليلي نيافتم، مگر آنچه از حضرت، درباره ي وكالت پدرش از ناحيه ي ايشان، بدان تصريح شده - كه در حالات عمري شرح آن رفت - و از آن استفاده مي شود كه امام عسكري عليه السلام در حضور جمعي از اهل يمن درباره ي عمري و پسرش فرموده است: «گواه باشيد كه عثمان بن سعيد عمري وكيل من و پسرش محمد، وكيل فرزندم مهدي شما است» [2] با اين كه امام عليه السلام به وكالت محمد بن عثمان اشاره نفرموده بلكه تصريح كرده كه او وكيل حضرت مهدي عليه السلام است، ولي از گفته ي شيخ طوسي درباره ي او رحمه الله چنين استفاده مي شود كه او حتي در زمان امام هادي، وكيل امام عسكري نيز بوده است.

ابوالعباس گفته است: «هبه الله بن محمد بن بنت ام كلثوم دختر ابوجعفر عمري رضي الله عنه از اساتيد خود نقل كرده كه گفته اند: شيعيان همواره بر اعتقاد به عدالت عثمان بن سعيد و محمد بن عثمان رحمهما الله باقي بوده اند، تا اين كه ابوعمرو عثمان بن سعيد رحمه الله دنيا را وداع گفت و پسرش ابوجعفر محمد بن عثمان وي را غسل داد و امور مربوط به او را به عهده گرفت و امام عليه السلام همه ي كارها را به او سپرد. نص هايي كه در امانت داري و عدالت او رسيده بود و نيز فرمان يافتن شيعيان مبني بر مراجعه به محمد چه در زمان حيات امام حسن عسكري عليه السلام و چه پس از فوت ايشان، شيعيان را بر اذعان به عدالت و اعتماد و امانت داري وي هم داستان كرد» [3] .

***

[1] الغيبه، ص 223.
[2] همان، ص 216.
[3] همان، ص 220 ، 216؛ تنقيح المقال، ج 3، ص 149.