در برابر ثنويه
ثنويه از جمله فرقه ها و مذاهب اختراعي بود كه در دوران آن حضرت به وجود آمد. شهرستاني درباره ي آنان مي گويد:
«اينان پيروان دو «قديم» و «ازلي» اند و مدعي هستند كه «نور» و «ظلمت» ازلي و قديمند - برخلاف ديدگاه مجوس كه تاريكي را حادث مي دانند و حادث بودن آن را بيان كرده اند - و مي گويند: نور و ظلمت در قديم بودن مساوي اند» [1] .
صاحب مجمع البحرين در اين باره مي نگارد:
«ثنويه آنانند كه همراه با قديم، قديم ديگري را اثبات مي كنند. گفته شده: آنها فرقه اي از مجوسند و به دو اصل خير و شر كه عبارت از نور و ظلمت است و نيز به پيامبري حضرت ابراهيم عليه السلام معتقدند. نيز گفته اند: آنان گروهي هستند كه معتقدند هر آفريده اي براي خلقت نخست، آفريده شده است.
سخن امام عليه السلام در وصف خداوند متعال، گواه بر بطلان سخنان آنها است كه فرمود: نه از چيزي به وجود آمده و نه از چيزي آفريده شده است، و با اين سخن تمام دلايل و شبهات آنها را رد نمود» [2] .
پاورقي
[1] ملل و نحل، ج 1، ص 244.
[2] مجمع البحرين، ص 16.