وي ابوالحسن علي بن حسن بن علي بن فضال بن عمر بن ايمن، فقيه ياران ما در كوفه و



[ صفحه 320]



بزرگ، ثقه و مورد اعتماد آنان و از همه آشناتر به حديث و سخن او نزد همه پذيرفته بود. روايات بسياري از او شنيده شده و هيچ گونه لغزش و عمل خلافي از او ديده نشده است و كمتر اتفاق افتاده كه روايتي از راويي ضعيف نقل كند. او فطحي مذهب بود [1] دانش فراواني اندوخت و روايات و اخبار زيادي را نقل كرد. تأليفات جالبي داشت و اهل عناد و لجاجت نبود و در اعتقاد به امامان دوازده گانه نزديك ترين فرد به ياران ما بود و كتب فقهي او سرشار از اخبار حسنه بوده است. گفته اند كه وي سي كتاب [2] تأليف كرده است. شيخ طوسي او را از ياران امام هادي و عسكري عليهماالسلام بر شمرده [3] و كشي درباره ي او گفته است:

«ابوعمرو گفته كه: از ابونصر محمد بن مسعود درباره ي همه ي اين افراد پرسيدم.

وي در پاسخ گفت: اما علي بن حسن بن علي فضال، در عراق و ناحيه ي خراسان كسي را در فقاهت، برتر و برجسته تر از او كه در كوفه است نديدم. وي همه گونه كتابي را از ائمه عليهم السلام در اختيار داشت و قدرت حفظ او بيشتر از ديگران بود. جز اين كه او فطحي مذهب و قائل به امامت عبدالله پسر امام صادق عليه السلام و سپس به امامت امام موسي كاظم عليه السلام بود. ثقه و مورد اعتماد به شمار مي آمد» [4] .