امام حسن عسكري (عليه السلام) فرمودند:
"دو خصلتند كه بالاتر از آنها چيزي نيست: يكي ايمان به خدا و ديگري سود رساندن به برادران (ديني)(1)
يكي از مهمترين مسؤليتهايي كه امام حسن عسكري (عليه السلام) در مورد انجام آن اهتمام جدي داشتند، مسأله معرفي امام پس از خود به شيعيان، و مطرح نمودن غيبت آن حضرت ميباشد؛ چرا كه در آن زمان عباسيان براي جلوگيري از ولادت امام عصر (عج) كه بشارت ظهورش از ساليان پيش توسط انبياء و امامان (عليهم السلام) داده شده بود، به جستجوي منجي آخرالزمان (براي كشتن وي) ميپرداختند و در نتيجه حضرت امام حسن عسكري (عليه السلام)، براي در امان ماندن فرزند خود، بايد ايشان را از ديد مأموران حكومتي مخفي ميداشتند. اما از طرف ديگر از آنجائيكه پس از امام عسكري (عليه السلام) ابتدا غيبت صغري و پس از آن غيبت كبري به وقوع ميپيوست و عموم شيعيان از رؤيت امام خود محروم ميشدند، لذا بايد حضرت مهدي (عج) به خواص شيعيان معرفي شده و مسأله غيبت آن حضرت، تبيين ميگشت. در اين زمينه، روايتهاي مختلفي وجود دارد كه به ذكر يكي از آنها بسنده ميكنيم:
احمد بن اسحاق از ياران مورد اعتماد امام حسن عسكري (عليه السلام) روايت كرده است كه: بر آن حضرت وارد شدم و تصميم داشتم كه از جانشين ايشان بپرسم. اما آن حضرت خود بدون مقدّمه فرمود:
"اي احمد بن اسحاق! خداوند تبارك و تعالي از زماني كه آدم را آفريد زمين را از حجّت خدا بر خلقش خالي نگذاشته و تا روز قيامت هم خالي نخواهد گذارد ...
گفتم: اي فرزند رسول خدا! بنابراين، امام و خليفه بعد از شما كيست؟
امام (عليه السلام) فوراً از جا برخاست و وارد خانه شد، سپس بيرون آمد در حاليكه پسري حدوداً سه ساله را روي دوش گرفته بود كه صورتش همچون ماه شب چهارده ميدرخشيد. آنگاه فرمود:
"اي احمد! اگر به خاطر كرامت تو نزد خداي عزّ و جل و اولياي او نبود، اين كودكم را به تو نشان نميدادم. او همنام و هم كنيه رسول خداست و كسي است كه زمين را از عدل و داد پر ميكند پس از آنكه از ستم و بيداد پر شده باشد ...
به خدا سوگند او در غيبتي طولاني به سر خواهد برد و مردمان از هلاكت و انحراف نجات نخواهند يافت مگر كساني كه در اعتقاد به امامت او ثابت قدم بوده و به خاطر دعا براي تعجيل فرج او توفيق داشته باشند.
احمد بن اسحاق ميگويد: گفتم آيا معجزه و علامتي ظاهر خواهد شد كه اطمينان خاطر پيدا كنم؟ (به محض گفتن اين سخن) آن كودك به سخن آمد و فرمود:
"منم باقيمانده خدا در روي زمين و انتقام گيرنده از دشمنان خدا و پس از ديدن من ديگر در جستجوي نشانهاي ديگر نباش!