آنچه مسلم است آوردن اين امام بزرگوار به «سامرا»- مركز خلافت عباسي در آن عصر- از جهاتي شبيه سياست مأمون در آوردن امام رضا عليه السّلام به خراسان بود؛ زيرا در چنين شرايطي بود كه رفت و شد شيعيان با امام تحت كنترل عوامل حكومتي در آمده و شناسايي شيعيان براي آنها بسيار آسان مي شد. تصور دستگاه حاكمه اين بود كه ممكن است امام عسكري عليه السلام، همانند ساير علويان، به خاطر داشتن هواداراني چند، دست به قيام بزنند لذا حضور آنها در مركز خلافت مانع از چنين اقدامي مي شد.

امام عسكري عليه السلام در شهر سامرا به صورت ظاهر همانند يك شهروند عادي زندگي مي كرد و طبعا رفتار وي به طور محتاطانه اي زير نظر حكومت قرار داشت. روشن است كه امام عسكري عليه السّلام همانند ساير امامان، در صورت داشتن اختيار و آزادي نه سامرا بلكه مدينه را براي زندگي انتخاب مي كردند. در واقع مي توان اقامت طولاني ايشان در سامرا را نوعي بازداشت از طرف خليفه دانست. اين مسأله به خصوص به علت وجود شبكه اي منظم و متشكل شيعيان (كه برخي آن را تحت نام سازمان وكالت مي شناسند و) از مدتها قبل شكل گرفته بود، در نظر خليفه از اهميت فراواني برخوردار بود و موجبات نگراني و وحشت او را فراهم آورده بود لذا به شدت در پي آن بود تا امام را به عنوان رهبر اين سلسله نحوي تحت كنترل در آورد.

خلفاي عباسي به همين جهت از امام خواسته بودند حضور خود را در سامرا، به طور مداوم به آگاهي حكومت برساند؛ چنان كه طبق نقل يكي از خدمتكاران امام، آن حضرت هر دوشنبه و پنجشنبه مجبور بود در دار الخلافه حاضر شود.[1]

هر چند خلفاي عباسي به شدت تلاش مي كردند حضور آن حضرت را نوعي احترام براي آن حضرت جلوه دهند، اما در واقع اين نوع حضور هفتگي، تنها وسيله كنترل امام از نظر آنان بود.[2]