اصلي ترين بخش از تلاش هاي امام حسن عسكري عليه السلام مربوط به حوزه درون شيعي بود و امام مي كوشيد با ايفاي نقش هدايتگرانه استحكام جامعه اسلامي را از لحاظ بنيان هاي ديني حفظ كند. نمونه هايي از اين تلاش ها را مي خوانيم:
«تولّي و تبرّي» و «حبّ و بغض» ابزار اساسي روحي و عاطفي براي مؤمنان است كه به وسيله آن، دلهايشان همواره مالامال از حبّ و دوستي صالحان و نيكي هاست و سرشار از كينه و دشمني فاسقان و آلودگي ها. بنابر اين، از اين دو اصل بايد به عنوان بازوهاي اجرايي امر به معروف و نهي از منكر و نيز ضامن بقاي دين ياد كرد. امام عسكري عليه السلام همواره شيعيان را به اين دو اصل توجّه مي داد. از جمله، وقتي «عاصم بن كوفي» نزد حضرت آمد و گفت: با وجود ارادت به خاندان نبوّت، از ياري شما (به دليل نابينايي) ناتوانم و به غير ولايت شما و بيزاري از دشمنانتان در خلوت، سرمايه اي ندارم. حضرت به او فرمود: پدرم از جدّم رسول خدا نقل فرمود:
«مَن ضَعفَ علي نُصرتِنا اهل البيت و لعن في خلواته اعداءنا بلغ اللّه صوتَه الي جميع الملائكه فاذا بلغ صوته الي الملائكه اِستَغفروا لَه و أثنوا عليه: الّلهمّ صلّ علي روح عبدك هذا الذي بَذل في نُصرَهِ أوليائه جُهْدَه و لو قَدَر علي اكثر من ذلك لَفَعَل …؛ هر كس از ياري ما اهل بيت ناتوان باشد و در خلوت، دشمنان ما را لعن كند، صدايش به همه ملائكه مي رسد. وقتي صدايش به فرشتگان رسيد، برايش طلب آمرزش مي كنند و او را چنين مي ستايند: «خدايا! بر روح اين بنده ات درود فرست كه در ياري اوليايش تلاشش را كرد و اگر توان بيش از آن داشت، انجام مي داد.» در اين حال، از سوي خداوند ندا مي شود كه: «اي فرشتگان! دعاي تان را در حقّ اين بنده پذيرفتم و به روح او درود فرستادم و در رديف ارواح ابرار و از بهترين بندگان برگزيده ام قرار دادم.» 3
علاّمه مجلسي نيز از «احمد بن مطهّر» روايت كرده است كه: يكي از ياران ما از اهالي جبل (قهستان) نامه اي به حضرت نوشت و پرسيد: كساني را كه در مورد امامت موسي بن جعفر توقّف كرده، دوست داري يا از آنها بيزاري مي جويي؟ امام در نامه اش تبرّي از منحرفان را گوشزد و به او توصيه كرد: «آيا براي عمويت رحمت مي خواهي! خدا به او رحم نكند. از او بيزاري بجوي، من در پيشگاه خدا از آنها بيزاري مي جويم. با آنها سر دوستي نداشته باش. از بيمارانشان عيادت نكن، در تشييع جنازه هاي مردگانشان حاضر مشو و هرگز بر جنازه هاي امواتشان نماز نخوان؛ خواه امامي را از ناحيه خداوند انكار كرده، يا پيشوايي را كه امامتش از سوي خدا نيست، بر امامان افزوده و يا قائل به تثليث باشند. كسي كه امامت آخرين ما را انكار كند، گويي امامت نخستين ما را انكار كرده است. و كسي كه بر تعداد ما بيفزايد، مانند كسي است كه از تعداد ما كاسته باشد و امامت ما را انكار نمايد.» 4
شخص سؤال كننده نمي دانست عمويش در زمره آنهاست و امام، او را آگاه كرد تا نسبت به آنان شيوه «تبرّي» را پيش بگيرد. همچنين «وقتي ابراهيم بن عقبه» از حال آنان سؤال كرد، امام فرمود:
«در نمازت آنان را لعن كن.» 5